Checklista "Dobre praktyki w feedbacku"

Konstruktywny feedback to dar. Użyj tej checklisty, aby upewnić się, że Twoja informacja zwrotna jest wartościowa, motywująca i wspierająca rozwój mentee.

Przed rozmową:
  • Zbierz konkretne przykłady: Unikaj ogólników. Odwołuj się do konkretnych sytuacji i zachowań, a nie do cech osobowości.
  • Określ cel feedbacku: Co chcesz osiągnąć? Jaka zmiana w zachowaniu mentee byłaby pożądana?
  • Sprawdź swoje intencje: Upewnij się, że Twoim celem jest pomoc i wsparcie, a nie krytyka czy udowodnienie racji.
  • Wybierz odpowiedni czas i miejsce: Zapewnij prywatność i wystarczającą ilość czasu na spokojną rozmowę.
W trakcie rozmowy:
  • Zacznij od pytania o zgodę: "Czy to dobry moment, abyśmy porozmawiali o...?" / "Czy jesteś otwarty/a na informację zwrotną na temat...?".
  • Stosuj model SBI (Situation-Behavior-Impact): Opisz Sytuację, konkretne Zachowanie i jego Wpływ na Ciebie/zespół/projekt.
  • Mów w pierwszej osobie ("Komunikat Ja"): Zamiast "Zawsze się spóźniasz", powiedz "Kiedy spóźniłeś się na spotkanie, poczułem, że mój czas nie jest szanowany".
  • Oddziel fakty od interpretacji: Przedstaw to, co zaobserwowałeś, a następnie zapytaj o perspektywę mentee ("Zauważyłem, że... Jak to wygląda z Twojej strony?").
  • Skup się na przyszłości: Po omówieniu przeszłości, skoncentrujcie się na tym, co można zrobić inaczej w przyszłości.
  • Słuchaj aktywnie: Daj mentee przestrzeń na odpowiedź. Zadawaj pytania, aby upewnić się, że dobrze go rozumiesz.
  • Zakończ pozytywnym akcentem: Podkreśl mocne strony mentee i wyraź wiarę w jego/jej zdolność do rozwoju.
Po rozmowie:
  • Zaplanujcie kolejne kroki: Wspólnie ustalcie, co mentee może zrobić w związku z otrzymanym feedbackiem.
  • Zaoferuj wsparcie: "Jak mogę Ci pomóc w realizacji tego planu?".
  • Sprawdź efekty: Wróć do tematu na kolejnym spotkaniu, aby zobaczyć, jakie postępy poczynił mentee.

Bank 50 "pytań otwarcia"

Użyj tych pytań, aby lepiej poznać mentee, zrozumieć jego motywacje i zdiagnozować potrzeby. Wybierz te, które najlepiej pasują do kontekstu rozmowy.

Pytania na rozpoczęcie i budowanie relacji
  1. Co Cię sprowadza do mentoringu?
  2. Gdybyś miał/a opisać swoją dotychczasową karierę w trzech słowach, jakie by one były?
  3. Jaka jest najcenniejsza lekcja, jakiej nauczyłeś/aś się w ostatnim roku?
  4. Co robisz, żeby się zrelaksować i naładować baterie?
  5. Z jakiego osiągnięcia (zawodowego lub prywatnego) jesteś najbardziej dumny/a?
  6. Co daje Ci najwięcej energii w pracy?
  7. A co najbardziej Cię tej energii pozbawia?
  8. Jak wygląda Twój idealny dzień w pracy?
  9. Gdybyś nie musiał/a pracować, czym byś się zajął/zajęła?
  10. Kto jest dla Ciebie największą inspiracją i dlaczego?
Pytania o cele i aspiracje
  1. Gdzie widzisz siebie za 5 lat?
  2. Jak wygląda dla Ciebie sukces?
  3. Jaki jest Twój największy cel zawodowy na ten rok?
  4. Co musiałoby się stać, abyś uznał/a ten proces mentoringowy za udany?
  5. Jaka jest jedna rzecz, którą chciałbyś/chciałabyś zmienić w swoim życiu zawodowym?
  6. Jakie nowe umiejętności chciałbyś/chciałabyś zdobyć?
  7. Jaki wpływ chciałbyś/chciałabyś wywierać na swoje otoczenie/firmę?
  8. Co stoi na przeszkodzie w realizacji Twoich celów?
  9. Czego najbardziej się obawiasz w kontekście swojej kariery?
  10. Gdybyś miał/a nieograniczone zasoby, jaki projekt byś zrealizował/a?
Pytania o mocne strony i zasoby
  1. W jakich sytuacjach czujesz się najbardziej kompetentny/a?
  2. Jakie są Twoje trzy największe talenty?
  3. Za co chwalą Cię inni?
  4. Jakie zadania wykonujesz z łatwością, podczas gdy dla innych są one trudne?
  5. Opowiedz o sytuacji, w której udało Ci się rozwiązać trudny problem.
  6. Jakie masz nawyki, które wspierają Twój rozwój?
  7. Kto w Twoim otoczeniu może Cię wspierać?
  8. Z jakich swoich dotychczasowych doświadczeń możesz czerpać?
  9. Co wiesz na pewno o sobie?
  10. Jak dbasz o swój rozwój?
Pytania o wyzwania i obszary do rozwoju
  1. Z jakim wyzwaniem mierzysz się obecnie?
  2. Jaka umiejętność, gdybyś ją opanował/a, miałaby największy wpływ na Twoją karierę?
  3. W jakich sytuacjach tracisz pewność siebie?
  4. Jaki feedback najczęściej otrzymujesz?
  5. Co odkładasz na później?
  6. Czego chciałbyś/chciałabyś się oduczyć?
  7. Gdybyś mógł/mogła cofnąć czas, jaką decyzję zawodową podjąłbyś/podjęłabyś inaczej?
  8. Jak radzisz sobie z porażką lub krytyką?
  9. Co Cię frustruje w Twojej obecnej roli?
  10. Jaka jest najtrudniejsza rozmowa, którą musisz przeprowadzić?
Pytania pogłębiające i refleksyjne
  1. Co to dla Ciebie znaczy?
  2. Jakie widzisz inne możliwości?
  3. Co by się stało, gdybyś nic nie zrobił/a w tej sprawie?
  4. Jaki mały krok możesz zrobić już jutro?
  5. Czego potrzebujesz, aby pójść do przodu?
  6. Jakie założenia przyjmujesz w tej sytuacji?
  7. Jak wyglądałaby ta sytuacja z perspektywy innej osoby?
  8. Co podpowiada Ci intuicja?
  9. Czego nauczyła Cię ta sytuacja?
  10. O co jeszcze nie zapytałem/am, a co jest ważne?

Szablon agendy pierwszego spotkania

Pierwsze spotkanie jest kluczowe dla zbudowania relacji i nadania tonu całej współpracy. Poniższa agenda pomoże Ci w jego uporządkowaniu.

1. Przełamanie lodów i wzajemne poznanie się (ok. 15 min)
  • Przedstawienie się (ścieżka kariery, zainteresowania, co Cię inspiruje).
  • Podzielenie się swoimi oczekiwaniami wobec procesu mentoringu.
2. Omówienie roli mentora i mentee (ok. 10 min)
  • Co mentor może zaoferować? Czym jest, a czym nie jest mentoring?
  • Jaka jest rola i odpowiedzialność mentee?
3. Wstępna diagnoza potrzeb i celów mentee (ok. 25 min)
  • Gdzie jesteś teraz? Jakie są Twoje największe wyzwania?
  • Gdzie chcesz być za 6-12 miesięcy? Co chcesz osiągnąć?
  • Wspólne zdefiniowanie 1-3 głównych celów na proces mentoringowy.
4. Ustalenie zasad współpracy (Kontrakt) (ok. 15 min)
  • Omówienie i akceptacja kontraktu (poufność, częstotliwość, forma spotkań).
  • Ustalenie preferowanych form komunikacji między spotkaniami.
5. Podsumowanie i plan na kolejne spotkanie (ok. 5 min)
  • Podsumowanie kluczowych ustaleń.
  • Ustalenie terminu i tematu kolejnego spotkania.

Szablon "Kontraktu mentoringowego"

Kontrakt mentoringowy to umowa między mentorem a mentee, która formalizuje ich współpracę i ustala wspólne oczekiwania. Skorzystaj z poniższego szablonu jako punktu wyjścia.

1. Cele i oczekiwane rezultaty
  • Główny cel współpracy (np. rozwój kompetencji liderskich, przygotowanie do nowej roli).
  • Kluczowe obszary do rozwoju dla mentee.
  • Mierzalne wskaźniki sukcesu (po czym poznamy, że cel został osiągnięty?).
2. Zasady współpracy
  • Poufność: Wszystkie rozmowy są poufne i pozostają między mentorem a mentee.
  • Szczerość i otwartość: Zobowiązujemy się do otwartej komunikacji i konstruktywnego feedbacku.
  • Zaangażowanie: Obie strony zobowiązują się do aktywnego udziału i przygotowania do spotkań.
  • Odpowiedzialność: Mentee jest odpowiedzialny za swój rozwój, a mentor za wspieranie tego procesu.
3. Logistyka spotkań
  • Częstotliwość: Spotkania będą odbywać się (np. raz na dwa tygodnie, raz w miesiącu).
  • Czas trwania: Każde spotkanie potrwa (np. 60-90 minut).
  • Forma: Spotkania będą (np. online, na żywo, hybrydowo).
  • Odwoływanie spotkań: Spotkanie należy odwołać z co najmniej 24-godzinnym wyprzedzeniem.
  • Czas trwania procesu: Współpraca jest zaplanowana na okres (np. 6 miesięcy).

Pięć zasad inteligencji emocjonalnej

Czy wiesz że nasza inteligencja emocjonalna składa się z 5 elementów? Zapraszamy Was do podróży w głąb siebie.  

Zacznijmy od zasad: 

  1. Emocje są informacją. 
  2. Możemy próbować ignorować emocje, ale to nie działa.
  3. Możemy starać się ukrywać emocje, ale nie wychodzi nam to tak dobrze, jak sądzimy.
  4. Dobre decyzje muszą zawierać w sobie emocje.
  5. Emocje zrządzą się logicznymi zasadami.

Zasada 1: Emocje są informacją

Emocje zawierają dane dotyczące ciebie i świata. Nie są przypadkowymi, chaotycznymi zdarzeniami zakłócającymi myślenie. Pojawiają się wyniku wystąpienia określonego czynnika, który jest dla ciebie ważny, motywują cię i prowadzą do sukcesu. Na najbardziej podstawowym poziomie można powiedzieć, że emocje: 

  • pojawiają się z powodu wystąpienia jakiejś zmiany w otaczającym cię świecie,
  • uruchamiają się automatycznie, 
  • szybko wywołują zmiany fizjologiczne,
  • zmieniają punkt zainteresowania (skupienia uwagi) oraz sposób myślenia,
  • przygotowują do działania,
  • wywołują osobiste odczucia, 
  • szybko się wyczerpują,
  • pomagają radzić sobie, przetrwać i dobrze się rozwijać w świecie.

Emocje są sygnałem, a jeżeli zwrócisz uwagę na to, co sygnalizują, istnieje duża szansa, że wyjdziesz z trudnej sytuacji, zapobiegniesz złemu wydarzeniu lubwywołasz pozytywny skutek

Zasada 2: Możemy próbować ignorować emocje, ale to nie działa

Emocje wpływają na naszą wydajność w określonych obszarach życia. Wprost niesamowite jest to, że choć emocje mają ogromny wpływ na ocenę sytuacji, jesteśmy prawie całkowicie tego nieświadomi. Nie ma znaczenia, czy w to wierzymy, czy nie – emocje i myślenie są ze sobą nierozerwalnie związane. 

Psycholog społeczny Roy Baumeister odkrył, że kiedy ludzie starają się stłumić emocje, zapamiętują mniej informacji. Opanowanie im emocji „pożera” nasza energię i uwagę, które moglibyśmy spożytkować na słuchanie i przetwarzanie danych. 

Nie chodzi o to, że powinniśmy tonąć w morzu emocji, ale możemy przetwarzać podstawowe informacje wraz z ich składową emocjonalną. Inteligentny emocjonalnie człowiek nie przykleja sobie uśmiechu codziennie rano i nie stara się patrzeć na wszystko pozytywnie, lecz doświadcza emocji, a potem wykorzystuje ich potęgę, jako punkt wyjścia do dobrego, pozytywnego rezultatu. 

Zasada 3: Możemy starać się ukrywać emocje, ale nie wychodzi nam to, tak dobrze jak sądzimy

Ukrywanie emocji polega na tym, że próbujemy zmienić obecnie doświadczane uczucia tak, aby pasowały do pożądanych obecnie emocji. Zarówno powierzchowna gra, jak i emocjonalna praca wiążą się między innymi z wypaleniem zawodowym i dużą rotacją personelu. 

Próby ukrywania emocji, choć czynione świadomie, nie przynoszą pożądanych skutków. Badania Ekmana na temat związków wyrazu twarzy z kłamaniem wykazują, że można rozpoznać kłamcę, obserwują przerwy i błędy w jego wypowiedziach oraz przelotne sygnały wyrażające uczucia. Nasze pragnienie chronienia emocji lub angażowania się w czysto racjonalne działania w miejscu pracy może skończyć się nieudanymi decyzjami i atmosferą nieufności. 

Zasada 4: Dobre decyzje muszą zawierać w sobie emocje

Nasze uczucia są obecne w każdej naszej decyzji, według badacza mózgu dr António Rosa Damásio, racjonalne myślenie nie może pojawiać się bez emocji. To emocje sprawiają, że jesteśmy prawdziwymi ludźmi i wzmacniają racjonalność. Nastroje wpływają na myślenie na różne sposoby. Pozytywne emocje otwierają nas na środowisko i skłaniają do poszukiwania i odkrywania. Pozytywne emocje dają nam dużo więcej niż tylko pozytywne samopoczucie:

  • Rozwijają nasze myślenie,
  • Pomagają tworzyć nowe pomysły,
  • Zachęcają do rozważania różnych możliwości.

Negatywne emocje również są bardzo ważne, ponieważ poprawiają zdolność myślenia. Niektóre ze skutków wpływu negatywnego nastroju czy emocji to:

  • Większa ostrość widzenia,
  • Lepsze dostrzeganie szczegółów,
  • Motywacja do efektywniejszego poszukiwania błędów. 

Negatywne emocje pobudzają nas do zmiany działania lub sposobu myślenia. Zawężając nasz obszar koncentracji, inspirują nas do działania. W porównaniu z pozytywnymi emocjami, negatywne doświadczamy bardziej intensywnie. Sygnalizują one groźbę wystąpienia niebezpieczeństwa, dlatego też powinniśmy zajmować się nimi uważniej. W pracy często nie chodzi o to, aby unikać konfliktu i uszczęśliwiać innych, bardziej chodzi o skuteczność, a ta wymaga doświadczania pełnego spektrum emocji. 

Zasada 5: Emocje rządzą się logicznymi zasadami

Emocje pojawiają się z wielu powodów, ale każda emocja zajmuje jakieś miejsce na skali intensywności. Jeżeli wydarzenie, czy myśli pobudzające uczucie trwają dłużej, wówczas to uczucie będzie silniejsze. Robert Plutchnik zaproponował pewien modelowy schemat funkcjonowania emocji określający ich miejsce na kontinuum intensywności. Osiem głównych emocji ulokowano na kole tak, aby przeciwne doznania znajdowały się naprzeciwko siebie. Model ten dowodzi, że uczucia mogą się łączyć tworząc bardziej złożone emocje. Pojęcia znajdujące się w wolnych przestrzeniach nazywa głównymi parami, czyli połączeniem dwóch głównych emocji. 

Autor: Ekspert EITT

?
?
Zapoznałem/łam się i akceptuję politykę prywatności. *

O autorze:
Marcin Godula

Marcin to doświadczony lider z ponad 20-letnim stażem w branży IT i edukacji technologicznej. Jako Prezes Zarządu Effective IT Trainings (EITT), koncentruje się na kształtowaniu strategii rozwoju firmy, analizie trendów edukacyjnych w IT oraz budowaniu innowacyjnych programów szkoleniowych. Jego wizjonerskie podejście i głębokie zrozumienie dynamiki rynku IT są kluczowe dla pozycjonowania EITT jako lidera w branży szkoleń technologicznych.

W swojej pracy Marcin kieruje się wartościami takimi jak innowacyjność, jakość kształcenia i zorientowanie na potrzeby rynku. Jego podejście do zarządzania opiera się na ciągłym doskonaleniu procesów edukacyjnych i adaptacji do zmieniających się wymagań branży IT. Jest znany z umiejętności łączenia praktycznej wiedzy technicznej z efektywnymi metodami nauczania.

Marcin szczególnie interesuje się obszarem sztucznej inteligencji, automatyzacji procesów biznesowych oraz cyberbezpieczeństwa w kontekście edukacji IT. Skupia się na rozwijaniu programów szkoleniowych, które nie tylko odpowiadają na bieżące potrzeby rynku, ale także przygotowują specjalistów na przyszłe wyzwania technologiczne.

Aktywnie angażuje się w rozwój branży edukacji IT, nieustannie śledząc najnowsze trendy i innowacje w technologii. Wierzy, że kluczem do sukcesu w dynamicznym świecie technologii jest ciągłe uczenie się i adaptacja do nowych trendów, co odzwierciedla w strategii rozwoju EITT.