Checklista "Dobre praktyki w feedbacku"

Konstruktywny feedback to dar. Użyj tej checklisty, aby upewnić się, że Twoja informacja zwrotna jest wartościowa, motywująca i wspierająca rozwój mentee.

Przed rozmową:
  • Zbierz konkretne przykłady: Unikaj ogólników. Odwołuj się do konkretnych sytuacji i zachowań, a nie do cech osobowości.
  • Określ cel feedbacku: Co chcesz osiągnąć? Jaka zmiana w zachowaniu mentee byłaby pożądana?
  • Sprawdź swoje intencje: Upewnij się, że Twoim celem jest pomoc i wsparcie, a nie krytyka czy udowodnienie racji.
  • Wybierz odpowiedni czas i miejsce: Zapewnij prywatność i wystarczającą ilość czasu na spokojną rozmowę.
W trakcie rozmowy:
  • Zacznij od pytania o zgodę: "Czy to dobry moment, abyśmy porozmawiali o...?" / "Czy jesteś otwarty/a na informację zwrotną na temat...?".
  • Stosuj model SBI (Situation-Behavior-Impact): Opisz Sytuację, konkretne Zachowanie i jego Wpływ na Ciebie/zespół/projekt.
  • Mów w pierwszej osobie ("Komunikat Ja"): Zamiast "Zawsze się spóźniasz", powiedz "Kiedy spóźniłeś się na spotkanie, poczułem, że mój czas nie jest szanowany".
  • Oddziel fakty od interpretacji: Przedstaw to, co zaobserwowałeś, a następnie zapytaj o perspektywę mentee ("Zauważyłem, że... Jak to wygląda z Twojej strony?").
  • Skup się na przyszłości: Po omówieniu przeszłości, skoncentrujcie się na tym, co można zrobić inaczej w przyszłości.
  • Słuchaj aktywnie: Daj mentee przestrzeń na odpowiedź. Zadawaj pytania, aby upewnić się, że dobrze go rozumiesz.
  • Zakończ pozytywnym akcentem: Podkreśl mocne strony mentee i wyraź wiarę w jego/jej zdolność do rozwoju.
Po rozmowie:
  • Zaplanujcie kolejne kroki: Wspólnie ustalcie, co mentee może zrobić w związku z otrzymanym feedbackiem.
  • Zaoferuj wsparcie: "Jak mogę Ci pomóc w realizacji tego planu?".
  • Sprawdź efekty: Wróć do tematu na kolejnym spotkaniu, aby zobaczyć, jakie postępy poczynił mentee.

Bank 50 "pytań otwarcia"

Użyj tych pytań, aby lepiej poznać mentee, zrozumieć jego motywacje i zdiagnozować potrzeby. Wybierz te, które najlepiej pasują do kontekstu rozmowy.

Pytania na rozpoczęcie i budowanie relacji
  1. Co Cię sprowadza do mentoringu?
  2. Gdybyś miał/a opisać swoją dotychczasową karierę w trzech słowach, jakie by one były?
  3. Jaka jest najcenniejsza lekcja, jakiej nauczyłeś/aś się w ostatnim roku?
  4. Co robisz, żeby się zrelaksować i naładować baterie?
  5. Z jakiego osiągnięcia (zawodowego lub prywatnego) jesteś najbardziej dumny/a?
  6. Co daje Ci najwięcej energii w pracy?
  7. A co najbardziej Cię tej energii pozbawia?
  8. Jak wygląda Twój idealny dzień w pracy?
  9. Gdybyś nie musiał/a pracować, czym byś się zajął/zajęła?
  10. Kto jest dla Ciebie największą inspiracją i dlaczego?
Pytania o cele i aspiracje
  1. Gdzie widzisz siebie za 5 lat?
  2. Jak wygląda dla Ciebie sukces?
  3. Jaki jest Twój największy cel zawodowy na ten rok?
  4. Co musiałoby się stać, abyś uznał/a ten proces mentoringowy za udany?
  5. Jaka jest jedna rzecz, którą chciałbyś/chciałabyś zmienić w swoim życiu zawodowym?
  6. Jakie nowe umiejętności chciałbyś/chciałabyś zdobyć?
  7. Jaki wpływ chciałbyś/chciałabyś wywierać na swoje otoczenie/firmę?
  8. Co stoi na przeszkodzie w realizacji Twoich celów?
  9. Czego najbardziej się obawiasz w kontekście swojej kariery?
  10. Gdybyś miał/a nieograniczone zasoby, jaki projekt byś zrealizował/a?
Pytania o mocne strony i zasoby
  1. W jakich sytuacjach czujesz się najbardziej kompetentny/a?
  2. Jakie są Twoje trzy największe talenty?
  3. Za co chwalą Cię inni?
  4. Jakie zadania wykonujesz z łatwością, podczas gdy dla innych są one trudne?
  5. Opowiedz o sytuacji, w której udało Ci się rozwiązać trudny problem.
  6. Jakie masz nawyki, które wspierają Twój rozwój?
  7. Kto w Twoim otoczeniu może Cię wspierać?
  8. Z jakich swoich dotychczasowych doświadczeń możesz czerpać?
  9. Co wiesz na pewno o sobie?
  10. Jak dbasz o swój rozwój?
Pytania o wyzwania i obszary do rozwoju
  1. Z jakim wyzwaniem mierzysz się obecnie?
  2. Jaka umiejętność, gdybyś ją opanował/a, miałaby największy wpływ na Twoją karierę?
  3. W jakich sytuacjach tracisz pewność siebie?
  4. Jaki feedback najczęściej otrzymujesz?
  5. Co odkładasz na później?
  6. Czego chciałbyś/chciałabyś się oduczyć?
  7. Gdybyś mógł/mogła cofnąć czas, jaką decyzję zawodową podjąłbyś/podjęłabyś inaczej?
  8. Jak radzisz sobie z porażką lub krytyką?
  9. Co Cię frustruje w Twojej obecnej roli?
  10. Jaka jest najtrudniejsza rozmowa, którą musisz przeprowadzić?
Pytania pogłębiające i refleksyjne
  1. Co to dla Ciebie znaczy?
  2. Jakie widzisz inne możliwości?
  3. Co by się stało, gdybyś nic nie zrobił/a w tej sprawie?
  4. Jaki mały krok możesz zrobić już jutro?
  5. Czego potrzebujesz, aby pójść do przodu?
  6. Jakie założenia przyjmujesz w tej sytuacji?
  7. Jak wyglądałaby ta sytuacja z perspektywy innej osoby?
  8. Co podpowiada Ci intuicja?
  9. Czego nauczyła Cię ta sytuacja?
  10. O co jeszcze nie zapytałem/am, a co jest ważne?

Szablon agendy pierwszego spotkania

Pierwsze spotkanie jest kluczowe dla zbudowania relacji i nadania tonu całej współpracy. Poniższa agenda pomoże Ci w jego uporządkowaniu.

1. Przełamanie lodów i wzajemne poznanie się (ok. 15 min)
  • Przedstawienie się (ścieżka kariery, zainteresowania, co Cię inspiruje).
  • Podzielenie się swoimi oczekiwaniami wobec procesu mentoringu.
2. Omówienie roli mentora i mentee (ok. 10 min)
  • Co mentor może zaoferować? Czym jest, a czym nie jest mentoring?
  • Jaka jest rola i odpowiedzialność mentee?
3. Wstępna diagnoza potrzeb i celów mentee (ok. 25 min)
  • Gdzie jesteś teraz? Jakie są Twoje największe wyzwania?
  • Gdzie chcesz być za 6-12 miesięcy? Co chcesz osiągnąć?
  • Wspólne zdefiniowanie 1-3 głównych celów na proces mentoringowy.
4. Ustalenie zasad współpracy (Kontrakt) (ok. 15 min)
  • Omówienie i akceptacja kontraktu (poufność, częstotliwość, forma spotkań).
  • Ustalenie preferowanych form komunikacji między spotkaniami.
5. Podsumowanie i plan na kolejne spotkanie (ok. 5 min)
  • Podsumowanie kluczowych ustaleń.
  • Ustalenie terminu i tematu kolejnego spotkania.

Szablon "Kontraktu mentoringowego"

Kontrakt mentoringowy to umowa między mentorem a mentee, która formalizuje ich współpracę i ustala wspólne oczekiwania. Skorzystaj z poniższego szablonu jako punktu wyjścia.

1. Cele i oczekiwane rezultaty
  • Główny cel współpracy (np. rozwój kompetencji liderskich, przygotowanie do nowej roli).
  • Kluczowe obszary do rozwoju dla mentee.
  • Mierzalne wskaźniki sukcesu (po czym poznamy, że cel został osiągnięty?).
2. Zasady współpracy
  • Poufność: Wszystkie rozmowy są poufne i pozostają między mentorem a mentee.
  • Szczerość i otwartość: Zobowiązujemy się do otwartej komunikacji i konstruktywnego feedbacku.
  • Zaangażowanie: Obie strony zobowiązują się do aktywnego udziału i przygotowania do spotkań.
  • Odpowiedzialność: Mentee jest odpowiedzialny za swój rozwój, a mentor za wspieranie tego procesu.
3. Logistyka spotkań
  • Częstotliwość: Spotkania będą odbywać się (np. raz na dwa tygodnie, raz w miesiącu).
  • Czas trwania: Każde spotkanie potrwa (np. 60-90 minut).
  • Forma: Spotkania będą (np. online, na żywo, hybrydowo).
  • Odwoływanie spotkań: Spotkanie należy odwołać z co najmniej 24-godzinnym wyprzedzeniem.
  • Czas trwania procesu: Współpraca jest zaplanowana na okres (np. 6 miesięcy).

3A – Jak skutecznie rozwijać biznes?

W dzisiejszym świecie coraz trudniej w łatwy sposób osiągnąć sukces w biznesie. Działamy w warunkach dużej konkurencyjności i niedoboru zasobów. Zwykle brakuje nam czasu, informacji, ludzi, pieniędzy. Sukces osiąga ten, kto w najlepszy sposób potrafi wykorzystać ograniczone zasoby, które ma do dyspozycji, kto podejmuje dobre decyzje i działa w przemyślany sposób. Pytanie jak to zrobić?

Jeden z amerykańskich guru zarządzania Rich Horwath podpowiada sposób – praktyczny i elegancki model „3A”, na który składają się trzy aktywności:

  • ACUMEN (analiza)
  • ALLOCATION (alokacja)
  • ACTION (akcja)

Model ten wskazuje trzy obszary koncentracji i kolejności działań dobrego menedżera. Pierwszym etapem jest analiza (acumen), czyli zbieranie i sprytne wykorzystywanie informacji. Często pracując w dużym tempie, pod presją czasu i wyników mamy skłonność do koncentracji na bieżącym działaniu, od razu przechodzimy do akcji. Brakuje czasu na analizowanie sytuacji, podejmowanie decyzji, planowanie długoterminowe.

Drugi etap to alokacja (allocation) czyli decydowanie w co zainwestować swoje zasoby, planowanie na co przeznaczyć swój cenny czas i środki, w co angażować ludzi. Jak i w co inwestować, żeby mieć najlepszy zwrot z tych inwestycji?

I ostatni – trzeci etap to akcja (action), czyli nasze ulubione działanie. Warto odróżnić aktywność i celowe działanie, o które tutaj chodzi. Działanie, które doprowadza nas do zamierzonego celu i pozwala osiągać najlepsze wyniki.

ANALIZA (ACUMEN)

Wielką siłę we współczesnym świecie ma informacja. W biznesie wygrywa ten, kto ma dostęp do unikalnych informacji, czyli wie więcej niż konkurencja lub ten, kto potrafi połączyć informacje w unikalny sposób.

Istotna dla określenia kierunków rozwoju Twojego biznesu jest analiza otoczenia biznesowego w jakim działasz: pojawiających się możliwości, trendów, ograniczeń. Stanowi ona często punkt wyjścia, ważny przyczynek do określania długoterminowych celów i projektowania skutecznych działań. Analizując otoczenie biznesowe warto przeanalizować cztery obszary:

  • Rynek
  • Klientów
  • Firmę (zespół)
  • Konkurencję

W proces zbierania informacji, analizy, tworzenia nowych pomysłów i rozwiązań warto angażować swój zespół. Po pierwsze każdy może wnieść coś ciekawego i kreatywnego, po drugie angażowanie ludzi w pracę zespołową ma walor motywacyjny, po trzecie Twoje liderki dzięki temu mogą się uczyć i rozwijać. 

ALOKACJA (ALLOCATION)

Kolejnym krokiem po zebraniu informacji i pogłębionej analizie jest podjęcie decyzji jak alokować ograniczone zasoby, żeby jak najlepiej wykorzystać swój potencjał biznesowy. W co inwestować swój czas,  pieniądze, w co angażować ludzi? Według badań czas jest jednym z najbardziej trwonionych zasobów, a z własnego doświadczenia wiemy, że zawsze go brakuje i zwykle mamy poczucie, że poświęcamy go zbyt dużo na pracę.

Najłatwiej ocenić czy dobrze zainwestowałaś swoje zasoby po fakcie. Analizując swoje dotychczasowe działania możesz wyciągnąć wnioski na przyszłość – w co warto inwestować czas, pieniądze, pracę Twoich ludzi? Co przynosi oczekiwane efekty?

Zwykle głównym pytaniem, które sobie zadajemy jest pytanie „Co robić?”, rzadko zastanawiamy się nad tym, czego nie robić, a przecież mając ograniczoną ilość czasu i innych zasobów cały czas musimy wybierać. Warto przyjrzeć się opinii Steve’a Jobs’a, legendarnego twórcy i szefa firmy Apple,  na ten temat: „Ludzie myślą, że fokus oznacza mówienie „tak” rzeczom, na których chcesz się skoncentrować. Ale to nie o to chodzi. To oznacza mówienie „nie” stu  innym dobrym pomysłom, które się pojawiają. Musisz uważnie wybierać. Jestem tak samo dumny z rzeczy, których nie zrobiliśmy jak z tych, które zrobiliśmy”.

Podejmowanie decyzji dotyczących inwestowania zasobów wiąże się z określeniem celów – zarówno krótko, jak i długoterminowych.

Oto zasady, którymi należy się kierować przy określaniu celów:

Należy określić stan obecny i stan oczekiwany dla podejmowanych działań, czyli cel zwymiarować. Mierzalność może być wyrażona dwuwymiarowo:

  1. w aspekcie jakościowym i ilościowym – miernikami mogą być (w aspekcie jakościowym) np.: czas realizacji, wskaźnik reklamacji, terminowość itp., a kryteria ilościowe to np.: ilość nowych konsultantek, wartość sprzedanych produktów itp.
  2. poprzez przyjęcie horyzontu czasowego realizowanych zadań. 

AKCJA (ACTION)

Ostatni etap to działanie, czyli wdrażanie planów w życie. Jak powiedział Ernest Hemingway „Never confuse movement with action”. Nie chodzi o aktywność, ale konsekwentne działanie, które poprowadzi Cię do realizacji celów. 

Autor: Anna Szymańska 

?
?
Zapoznałem/łam się i akceptuję politykę prywatności. *

O autorze:
Marcin Godula

Marcin to doświadczony lider z ponad 20-letnim stażem w branży IT i edukacji technologicznej. Jako Prezes Zarządu Effective IT Trainings (EITT), koncentruje się na kształtowaniu strategii rozwoju firmy, analizie trendów edukacyjnych w IT oraz budowaniu innowacyjnych programów szkoleniowych. Jego wizjonerskie podejście i głębokie zrozumienie dynamiki rynku IT są kluczowe dla pozycjonowania EITT jako lidera w branży szkoleń technologicznych.

W swojej pracy Marcin kieruje się wartościami takimi jak innowacyjność, jakość kształcenia i zorientowanie na potrzeby rynku. Jego podejście do zarządzania opiera się na ciągłym doskonaleniu procesów edukacyjnych i adaptacji do zmieniających się wymagań branży IT. Jest znany z umiejętności łączenia praktycznej wiedzy technicznej z efektywnymi metodami nauczania.

Marcin szczególnie interesuje się obszarem sztucznej inteligencji, automatyzacji procesów biznesowych oraz cyberbezpieczeństwa w kontekście edukacji IT. Skupia się na rozwijaniu programów szkoleniowych, które nie tylko odpowiadają na bieżące potrzeby rynku, ale także przygotowują specjalistów na przyszłe wyzwania technologiczne.

Aktywnie angażuje się w rozwój branży edukacji IT, nieustannie śledząc najnowsze trendy i innowacje w technologii. Wierzy, że kluczem do sukcesu w dynamicznym świecie technologii jest ciągłe uczenie się i adaptacja do nowych trendów, co odzwierciedla w strategii rozwoju EITT.